Në një shkrim të rreth tre muajve më parë në blog-un tonë, theksohej se mungesa e angazhimit apo angazhimi i dobët i punonjësve është vrasësi i heshtur i produktivitetit. Ndërsa në shkrimin këtu, me autore Shani Jay, trajtohet se si angazhimi i punonjësve, përkushtimi ndaj detyrës dhe organizatës, si dhe jetëgjatësia në kompani është i lidhur ngushtë me klimën organizative. Të kuptuarit qartë, dhe më e rëndësishmja, ndërmarrja e hapave dhe veprimeve për përmirësimin e vazhdueshëm të kulturës dhe klimës organizative do të sjellë rezultate pozitive jo vetëm për ju si menaxherë, por edhe për organizatën tuaj. Lexim të këndshëm!

  * * * * *

Klima organizative ndikon në sjelljen e punonjësve në çdo biznes, pavarësisht nëse jeni një kompani e re dhe e vogël apo një organizatë shumëkombëshe. Por çfarë është saktësisht klima organizative? Cili është treguesi i klimës organizative në mjedisin e punës? Dhe si mund t'ju ndihmojë të krijoni marrëdhënie të forta me punonjësit tuaj? Këtu është gjithçka që duhet të dini.

Çfarë është klima organizative?

Klima organizative i referohet perceptimit afatgjatë të një punonjësi për mjedisin e punës dhe kulturën e biznesit në të cilin punojnë. Ju mund ta mendoni klimën si të ngjashme me personalitetin: çdo person ka një personalitet unik dhe çdo organizatë ka një klimë unike. Kjo pasqyrohet si një grup karakteristikash dhe veçorish të perceptuara nga punonjësit. Këto ndikojnë në sjelljen e punonjësve në punë në dimensione të ndryshme si marrëdhëniet, autonomia dhe struktura organizative.

Një klimë pozitive organizative rrit përkushtimin organizativ, pra lidhjet që punonjësit kanë me organizatën e tyre.

Klima nuk krijohet brenda natës; përkundrazi, ajo ndërtohet dhe formësohet gjatë një periudhe të gjatë përmes përvojash dhe ndërveprimesh. Për shembull:

• A ndjejnë besim për të kryer rolin pa mikromenaxhim,
• Si trajtohen nga menaxherët dhe kolegët,
• A ndjehen sikur po rriten dhe zhvillohen brenda organizatës,
• Sa efektivisht menaxhohet konflikti,
• Sa të motivuar janë për të performuar,
• dhe shumë më tepër.

Bizneset mund të përdorin klimën organizative për të vlerësuar se si ndihen punonjësit për politikat, praktikat dhe kulturën e tyre dhe për të siguruar që këto të përputhen me vizionin e tyre të përgjithshëm, qëllimet afatgjata dhe strategjinë. Ky është çelësi për krijimin e një mjedisi në vendin e punës që punonjësit tuaj ta duan dhe të lulëzojnë. Sa më të lumtur të jenë, aq më produktivë dhe aq më të larta do të jenë rezultatet e tyre. 

Kultura organizative kundrejt klimës organizative

Megjithëse kultura organizative dhe klima organizative kanë të bëjnë të dyja me karakteristikat e një organizate, ka disa dallime kryesore. 

Kultura organizative përqendrohet në vlerat dhe sjelljet e punonjësve brenda një kompanie, ndërsa klima organizative fokusohet në atmosferën e krijuar në kompani bazuar në kulturën.

Kultura pasqyron imazhin autentik të një organizate, ndërsa klima pasqyron perceptimet e individëve në lidhje me cilësinë dhe karakteristikat e organizatës.

Me fjalë të tjera, kultura organizative konsiderohet një term relativisht i gjerë që përfshin sjelljet dhe normat organizative të punonjësve dhe drejtuesve, ndërsa klima organizative është një koncept më i ngushtë, se si punonjësit i perceptojnë këto sjellje dhe norma.

Cilat janë dimensionet e klimës organizative?

Dimensionet e ndryshme përfshijnë klimën organizative.

Ekzistojnë një sërë qasjesh për përcaktimin e dimensioneve të klimës organizative në kërkim. Këto përfshijnë:

• Dimensionet strukturore – Duke iu referuar strukturës organizative
• Dimensionet ndërvepruese – Si ndërveprojnë anëtarët e një organizate me njëri-tjetrin
• Dimensionet perceptuese – Si e perceptojnë individët klimën brenda një organizate

Në vazhdim një vështrim më i detajuar i dimensioneve të klimës organizative:

Struktura organizative

Struktura formon bazën e marrëdhënieve ndërpersonale midis atyre që drejtojnë dhe atyre që drejtohen. Kush punon nën kë dhe kush është përgjegjës për kë? Është dëshmuar se centralizimi i autoritetit redukton pjesëmarrjen e vartësve në vendimmarrje. Nga ana tjetër, decentralizimi e inkurajon atë.

Konflikti

Klima organizative përcaktohet edhe nga mënyra se si menaxhohen të gjitha llojet e konflikteve. Konflikti i menaxhuar në mënyrë efektive do të krijojë një atmosferë bashkëpunimi dhe do të lehtësojë bisedat e pjekura. Anasjelltas, konflikti i keqmenaxhuar do të krijojë një atmosferë mosbesimi dhe mosbashkëpunimi ku thashethemet dhe shpifjet janë të zakonshme. 

Marrja e rrezikut

Nëse një punonjës ka lirinë për të eksploruar ide të reja pa frikë nga dështimi ose pasojat, ai nuk do të hezitojë të veprojë shpejt ose të marrë rreziqe të llogaritura, duke çuar në një atmosferë kreativiteti dhe inovacioni. Ndërsa në një organizatë që nuk pranon rrezikun, një qasje e kujdesshme pengon rritjen e punonjësve dhe minimizon inovacionin.

Përgjegjësia individuale

Përgjegjësia i referohet sasisë së autonomisë, lirisë, autoritetit dhe fuqisë që punonjësit kanë në vendin e punës. Kur u jepet autonomi e mjaftueshme, punonjësit do të arrijnë të përcaktojnë punën dhe aktivitetet e tyre, gjë që gjithashtu zvogëlon ngarkesën e punës së menaxherëve. Në një klimë me  përgjegjësi dhe autonomi të ulët, punonjësit janë pasivë dhe të detyruar të punojnë në një strukturë dhe grup detyrash të miratuara paraprakisht. Kjo shpesh çon në zhgënjim.

Shpërblimet

Nëse shpërblimet shpërndahen në mënyrë të drejtë dhe thjesht bazuar në performancën dhe produktivitetin, punonjësit do të përfshihen në konkurrencë të shëndetshme dhe do të duan të punojnë shumë. Çdo paragjykim në shpërblimin e punës do të dëmtojë moralin e punonjësve. 

Ngrohtësia dhe mbështetja

Ky dimension i referohet nivelit në të cilin punonjësit ndihmojnë njëri-tjetrin në punën e tyre dhe gjithashtu sa mendojnë se do të marrin mbështetje nga kolegët dhe menaxherët e tyre në kohë sfiduese. Një nivel i lartë shoqërimi midis punonjësve çon në rritjen e besimit si dhe në ndarjen e ideve dhe opinioneve pa frikë nga tallja ose qortimi.

Në një këndvështrim tjetër, dimensionet ose faktorët që ndikojnë në klimën organizative konsiderohen:

1. Mbështetja menaxheriale
2. Struktura e menaxhimit
3. Shqetësimi për punonjësit e rinj
4. Konflikti ndërmjet ekipeve
5. Varësia e punonjësve
6. Kënaqësia e përgjithshme

Por në përgjithësi, ka ende shumë faktorë që ndikojnë në klimën organizative, duke përfshirë:

• Puna me një menaxher kompetent
• Puna me kolegë të këndshëm dhe bashkëpunues
• Perceptimi i rrezikut
• Nivelet e konfliktit dhe si trajtohen ato
• Të gëzuarit besim për qasje në të dhënat e duhura
• Përgjegjësia e punonjësve
• Procedurat operative
• Shkalla e centralizimit 
• Siguria e punonjësve
• Hapësira fizike
• Vlerat organizative
• Stilet e udhëheqjes dhe vendimmarrjes
• Qëllimet dhe misioni i organizatës

Llojet e klimës organizative

Organizatat priren të kenë një përzierje të disa llojeve të klimës organizative dhe jo vetëm një, por sidoqoftë do të jetë njëra dominuese. 

Këtu janë llojet e zakonshme të klimës organizative:

Klima e orientuar drejt njerëzve - Një kulturë organizative që ka një grup thelbësor vlerash që fokusohen kryesisht në kujdesin për punonjësit e saj dhe rezultatet e tyre.

Klima e orientuar drejt rregullave - Një kulturë organizative që ofron një strukturë dhe një sërë rregullash, duke i kushtuar rëndësi të madhe ndjekjes së këtyre rregullave dhe vëmendjes ndaj detajeve nga të gjithë.

Klima e orientuar nga inovacioni - Një kulturë organizative që vazhdimisht zhvillon dhe prezanton mënyra të reja të punës dhe proceseve (dhe inkurajon punonjësit të bëjnë të njëjtën gjë) për të arritur rezultate inovative.

Klima e orientuar drejt qëllimeve - Një kulturë organizative që u jep përparësi vlerave dhe përpunon detajet e proceset për të arritur rezultatin e dëshiruar.

Si të përmirësohet klima organizative: Çfarë mund të bëjnë Burimet Njerëzore

1. Përcaktoni gjendjen e klimës aktuale organizative

Një vlerësim i klimës organizative është jetik nëse doni qartësi se ku qëndron organizata juaj sot. Një studim i klimës organizative do t'ju tregojë se cilat iniciativa kanë një ndikim pozitiv në klimën tuaj. Do të merrni gjithashtu njohuri për ato që nuk po japin efektin e dëshiruar që po kërkoni. Kjo mund t'ju ndihmojë të përmirësoni dhe formoni klimën tuaj organizative. 

Pyetësorët e rregullt të klimës organizative, ku inkurajohen reagimet e sinqerta, mund t'ju ndihmojnë të zbuloni gjendjen e vërtetë të klimës tuaj aktuale. Kështu mund të ndërmerrni veprime bazuar në rezultatet. Ju gjithashtu mund të dëshironi të inkurajoni reagime në takimet e ekipit apo dhe ato kokë më kokë. Megjithatë, i siguroni punonjësit tuaj se kjo është një hapësirë ??e sigurt për të shprehur mendimet dhe çdo shqetësim, pa frikë nga pasojat negative nëse e bëjnë këtë. 

2. Përktheni vlerat dhe qëllimet e kompanisë në sjellje të dëshiruara

Shumë biznese kanë një sërë vlerash organizative të përcaktuara qartë, por shumë nga punonjësit e tyre nuk arrijnë t'i mishërojnë këto. 

Pse? Sepse edhe pse ato mund të shkruhen në postera ose në një faqe të madhe muri diku, ato vlera nuk ndihen në kulturën e përditshme. Nëse dëshironi që punonjësit t'i jetojnë vlerat tuaja çdo ditë, ata duhet të kuptojnë se mund t’i shprehin ato nëpërmjet sjelljes.

Zgjidhja? Trajnoni menaxherët për të identifikuar sjelljet për vlerat që ata po kërkojnë. Diskutoni me ekipet e tyre, duke u fokusuar në një detyrë, si dhe në mënyrën se si dikush vepron çdo ditë.

Për shembull, le të themi se një nga vlerat tuaja është shkathtësia. Kërkojuni menaxherëve tuaj të përcaktojnë se si shfaqet kjo në veprimet e punonjësve. Çfarë do të bënte dhe do të thoshte një person nëse do të tregonte shkathtësi në rolin e tij? Ndoshta i shkathët do të thotë të jesh në gjendje të kalosh nga një projekt në tjetrin pa humbur kohë dhe të mësosh shpejt. Në këtë rast, sjelljet që ata mund të kërkojnë mund të përfshijnë respektimin e vazhdueshëm të afateve pa prekur cilësinë e punës dhe të paturit e një qëndrimi "mund ta bëj" për projektet dhe detyrat e reja.

Përqendrimi në sjellje i ndihmon të gjithë punonjësit tuaj të përjetojnë kulturën tuaj në punë çdo ditë, duke çuar në nivele më të larta motivimi. Gjithashtu i lejon të gjithëve të dinë se çfarë roli mund të luajnë për të ndihmuar organizatën të përmbushë qëllimet e saj.

3. Përmirësimi i mjedisit të punës

Një mënyrë tjetër për të përmirësuar klimën organizative është të vlerësoni hapësirën tuaj aktuale të punës, pavarësisht nëse është në zyrën qendrore apo hapësirat individuale të punës së punonjësve tuaj në distancë. Një hapësirë ??pune e rehatshme që stimulon kreativitetin dhe ka të gjitha mjetet që i nevojiten një punonjësi për të kryer punën e tij, do të përmirësojë ndjeshëm klimën tuaj. 

Është shumë e lehtë të supozohet se kjo ka të bëjë me shpenzime ekstra, por ka më pak të bëjë me luksin dhe rrëmujën dhe më shumë me krijimin e një hapësire të favorshme për punë që është edhe frymëzuese. Kushtojini vëmendje mënyrës se si janë vendosur orenditë, ngjyrat dhe pajisjet që keni. Të gjitha këto ndikojnë në përvojën e punonjësit tuaj në punë. Nëse keni një ekip plotësisht të largët, ofroni atyre një udhëzues ose diçka në paketën e tyre të mirëseardhjes që i ndihmon ata të krijojnë një hapësirë ??të këndshme pune në shtëpi. 

4. Forconi njohjen e punonjësve

Që një punonjës ta shohë organizatën në një këndvështrim pozitiv, atij duhet t’i njihen dhe vlerësohen vazhdimisht përpjekjet, përkushtimi dhe arritjet e tyre për punën; nga lart poshtë dhe nga kolegët e tij. 

Njohja mund të marrë formën e një përgëzimi publik, një dhurate të vogël, leje shtesë, një bonus monetar ose një çmim. Për shembull, ju mund të filloni një sistem çmimesh, ku çdo muaj një nga punonjësit tuaj kurorëzohet "punonjësi i muajit" i ekipit, ose dhe i organizatës. Edhe pse kjo mund të duket e vogël, jo vetëm që e ndihmon punonjësin të ndihet i njohur dhe i vlerësuar nga organizata, por gjithashtu mund të frymëzojë kolegët e tjerë dhe të krijojë një konkurrencë të shëndetshme. 

5. Përmirësoni udhëheqjen tuaj

Perceptimi i udhëheqjes në organizatën tuaj gjithashtu do të ndikojë shumë klimën. Prandaj është thelbësore që organizata juaj të ketë një stil udhëheqjeje që mbështet misionin dhe qëllimet tuaja dhe promovon transparencën dhe vendimmarrjen. Kur punësoni drejtues, kërkoni profesionistë që kanë fuqinë për të frymëzuar të tjerët dhe për të shfrytëzuar potencialin e tyre të plotë, si dhe për të nxitur punën ekipore. Ofroni trajnime të rregullta për të siguruar që drejtuesit janë të gjithë në të njëjtin hap dhe kanë aftësitë dhe mjetet për të vepruar në mënyrën e duhur. 

Një nga detyrat kryesore të çdo drejtuesi është të sigurojë që klima organizative të përmirësohet vazhdimisht. Për këtë arsye, udhëheqja e fortë është çelësi për një klimë pozitive organizative.

6. Promovoni autonominë

Çdo punonjës duhet të ketë një kuptim të qartë se si secili kontribuon në qëllimet e organizatës dhe se si ato krijojnë vlerë. Çdo ndryshim në misionin dhe drejtimin e kompanisë duhet t'i komunikohet të gjithë ekipit. 

Punonjësit gjithashtu duhet të jenë në gjendje të marrin vendime vetë, të marrin rreziqe të llogaritura kur shfaqen mundësitë dhe të kenë mbështetje nga menaxhmenti për ta bërë këtë. Kur punonjësit inkurajohen të mendojnë vetë dhe të kenë një grup të qartë përgjegjësish dhe lirie, ata do të jenë më të lumtur dhe më të motivuar në punë, gjë që do të ketë një efekt pozitiv në klimën tuaj organizative. 

7. Përqendrohuni në përfshirjen dhe përkatësinë

Organizatat që krijojnë një mjedis gjithëpërfshirës në vendin e punës ka të ngjarë të shohin moral më të fortë të ekipit dhe punonjës që qëndrojnë më gjatë me kompaninë. Kjo në fund të fundit, ka një ndikim pozitiv në klimën organizative. 

Sigurohuni që menaxherët tuaj të udhëheqin me shembull dhe të inkurajojnë përfshirjen dhe punën ekipore. Kërkoni që rregullisht ata të ofrojnë reagime për performancën e punonjësve. Krijoni mundësinë që ata të dinë se çfarë po bëjnë mirë dhe ku mund (dhe duhet) të përmirësohen. Jini konstruktiv dhe jepni veprime të qarta. Kjo do të çojë në një ekip më të fortë, bashkëpunues dhe një lidhje më të shëndetshme midis organizatës dhe punonjësve të saj, gjë që është jetike për rritjen.  

Një fjalë e fundit

Klima organizative është një fenomen kompleks që ju duhet ta kuptoni nga këndvështrime të shumta, duke përfshirë dimensionet dhe ndikimin e saj. Megjithëse përmirësimi i klimës tuaj organizative është një lojë afatgjatë dhe investim burimesh, biznesi juaj do të korrë përfitime në planin afatgjatë.